Μια τέτοια «επέτειος», του μεγαλύτερου πυρηνικού ατυχήματος στον πλανήτη, είναι καλή αφορμή για να αναλογιστεί κανείς τις επιπτώσεις της πυρηνικής ενέργειας πάνω μας, να δώσει μια εικόνα των κινδύνων που ελλοχεύουν, να απαιτήσει την υλοποίηση ήπιων και ανανεώσιμων μορφών ενέργειας.
Μετά το 1986 η ιστορία της ανθρωπότητας θα χωρίζονταν στην πριν Τσερνομπίλ και στη μετά Τσερνομπίλ εποχή. Συνολικά μια επιφάνεια 17.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων θα δεχθεί μεγάλη ραδιενεργή επιβάρυνση και η υγεία και το περιβάλλον εκατομμυρίων ανθρώπων θα τεθεί σε κίνδυνο. Μια ζώνη περίπου 5.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων έχει ακόμη υψηλή ραδιενεργά επιβάρυνση, κυρίως περιοχές της Λευκορωσίας, της Ουκρανίας, της Ρωσίας, της Σουηδίας, της Γερμανίας κλπ.
Με βάση το μνημόνιο συμφωνίας που συνάφθηκε με την Ε.Ε. το 1995, η Ουκρανία έκλεισε τον τελευταίο εν λειτουργία αντιδραστήρα του πυρηνικού σταθμού του Τσερνομπίλ στις 15 Δεκεμβρίου 2000. Το μνημόνιο υποσχέθηκε τη χορήγηση σημαντικής οικονομικής βοήθειας και δανείου της Ευρατόμ στην Ουκρανία προκειμένου να ολοκληρώσει την κατασκευή δύο νέων αντιδραστήρων σε άλλες εγκαταστάσεις, αντικαθιστώντας τον αντιδραστήρα του Τσερνομπίλ. Η πολιτική αυτή προωθείται από την Ε.Ε. ως «συμμόρφωση προς το περιβαλλοντικό και ενεργειακό κεκτημένο», με εσπευσμένο κλείσιμο των πρώτης γενιάς αντιδραστήρων σοβιετικού σχεδιασμού που θεωρούνται «υψηλού κινδύνου».
Η Ευρατόμ χρονολογείται από τη δεκαετία του 1950 και αποτελεί το πυρηνικό σκέλος των ιδρυτικών συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι στόχοι της για διάδοση της «ειρηνικής» χρήσης της πυρηνικής ενέργειας είναι ήδη από καιρό ξεπερασμένοι και επικίνδυνοι. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ένα ευρύ κίνημα που διεκδικεί την οριστική της κατάργηση, όμως το λόμπυ της πυρηνικής ενέργειας εξακολουθεί να επηρεάζει τις ευρωπαϊκές πολιτικές για την ενέργεια.
Σε αυτή τη λογική, η ΕΕ πολύ πρόσφατα ενέκρινε τη γενναιόδωρη χρηματοδότηση ενός καινούργιου πυρηνικού σταθμού στη Ρουμανία. Όπως έχει ήδη τονιστεί από τους Πράσινους, αυτό το σκανδαλώδες δάνειο της Ευρατόμ είναι μια άμεση χρηματοδότηση ενός επικίνδυνου και δαπανηρού πυρηνικού σταθμού. Θέτει σε κίνδυνο την ανάπτυξη βιώσιμων εναλλακτικών λύσεων, όπως οι ανανεώσιμες πηγές και η ενεργειακή αποδοτικότητα, όχι μόνο στη Ρουμανία αλλά και σε όλη την Ευρώπη, αφού η ενέργεια που θα παράγεται από το νέο πυρηνικό σταθμό θα εξάγεται και σε άλλες χώρες- μέλη της ΕΕ. Παρά τις επίσημες διαβεβαιώσεις της ΕΕ για βελτίωση των συνθηκών ασφαλείας, δεν έχουμε δει ακόμα καμιά πειστική και χειροπιαστή απόδειξη που να τις επιβεβαιώνει, και ο τρόπος που εγκρίθηκε το δάνειο αποδεικνύει για μια ακόμα φορά το οικονομικό εργαλείο της Ευρατόμ είναι αντιδημοκρατικό, αδιαφανές και αναχρονιστικό.
Οι Πράσινοι αμφισβητούν τις διαβεβαιώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και την καλούν να αποδείξει ότι το δάνειο της Ευρατόμ όντως θα βελτιώσει της συνθήκες ασφαλείας του πυρηνικού σταθμού στη Ρουμανία και δεν θα είναι απλά μια επιχορήγηση της πυρηνικής βιομηχανίας από την πίσω πόρτα.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι επισημαίνουν ότι καμιά χρήση της πυρηνικής ενέργειας δεν είναι πραγματικά ειρηνική, αφού τα ραδιενεργά απόβλητα αποτελούν πρώτη ύλη για πυρηνικές γομώσεις. Οι κίνδυνοι δεν βρίσκονται μόνο στο ενδεχόμενο ατυχήματος, αλλά και στην ίδια την «ομαλή» λειτουργία των πυρηνικών σταθμών, που παράγουν απόβλητα με επικίνδυνη ραδιενέργεια που διαρκεί για πολλές γενιές. Έτσι ο αγώνας κατά της πυρηνικής ενέργειας είναι και σήμερα επίκαιρος:
Για το κλείσιμο όλων των πυρηνικών εργοστασίων και την κατάργηση της Ευρατόμ..
Για να σταματήσει η χώρα μας να προμηθεύεται ενέργεια από πυρηνικούς σταθμούς άλλων χωρών.
Για ενεργειακή πολιτική βασισμένη στην εξοικονόμηση ενέργειας και τις ήπιες και ανανεώσιμες πηγές.
Η Γραμματεία των Οικολόγων Πράσινων