Σε ιδιαίτερα όσο και αδικαιολόγητα υψηλούς τόνους ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας κ. Φαρμάκης ανήγγειλε πρόσφατα την ολοκλήρωση του καθαρισμού του βιομηχανικού κουφαριού της ΑΜΙΑΝΤΙΤ από τα διάσπαρτα ορατά αμιαντούχα απόβλητα.
Εδικότερα, ο κ. Φαρμάκης δήλωσε μετά την επίσκεψή του στο χώρο της ΑΜΙΑΝΤΙΤ, στις αρχές Δεκεμβρίου: «Πριν έναν χρόνο περίπου, ανακοινώσαμε ότι μέσα από συλλογική και εντατική προσπάθεια, βάζουμε τέλος σε ένα ακανθώδες ζήτημα, που για πολλά χρόνια απασχόλησε την τοπική κοινωνία της Αχαΐας και ιδιαίτερα την περιοχή της βόρειας Πάτρας και του Δρεπάνου. Σήμερα είμαστε εδώ, για να διαπιστώσουμε ότι αυτό το τέλος μπήκε οριστικά και ένας χώρος, που γεννούσε πολλούς εύλογους υγειονομικούς και περιβαλλοντικούς προβληματισμούς, έχει πλέον εξυγιανθεί πλήρως. Θέλω να ευχαριστήσω τους Αντιπεριφερειάρχες και τα στελέχη της Περιφέρειας, την ΕΤΕ, καθώς και το σύνολο των εμπλεκομένων φορέων και εταιρειών για ένα αποτέλεσμα, που νομίζω ότι μας δικαιώνει όλους. Περιβάλλον και δημόσια υγεία, αποτελούν τις πρώτες μας προτεραιότητες…»
Πρέπει να πούμε ότι ο ισχυρισμός περί «πλήρους» εξυγίανσης του χώρου δεν στοιχειοθετείται από τα πράγματα, για όσους τουλάχιστον γνωρίζουν το σύνολο των διαστάσεων της πολύπαθης αυτής υπόθεσης, που συνιστά συνολικά και διαχρονικά, από τα μέσα της πρώτης δεκαετίας του αιώνα που διανύουμε, μια χαρακτηριστική περίπτωση κακοδιοίκησης, μια case study για το πώς ΔΕΝ πρέπει να διαχειριζόμαστε ακανθώδη προβλήματα κινδύνων για τη δημόσια υγεία.
Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι αυτό το οποίο απομακρύνθηκε ήταν οι περίπου 2.900 τόνοι των ορατών διάσπαρτων αντικειμένων, όσων υπήρχαν από την ώρα του οριστικού κλεισίματος της εταιρίας, αλλά και όσων υπήρξαν αποτέλεσμα της λεηλασίας ετών του χώρου από (αγνοούντες τον κίνδυνο από τις ίνες) κυνηγούς μετάλλων και άλλων πωλήσιμων υλικών. ΔΕΝ έχουν απομακρυνθεί οι δεκάδες χιλιάδες (πάνω από 60.000) τόνοι θαμμένων υλικών ή χωμάτων, που περιέχουν τρίμματα αμιαντοφύλλων ή διάσπαρτες ίνες.
Η ανεδαφική (αν και ήδη για χρόνια καθυστερημένη) απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτ. Ελλάδας και Ιονίων του 2011, να πάνε ΟΛΑ στο εξωτερικό, που απέρριπτε τη ρεαλιστική εισήγηση της Εθνικής τράπεζας (πλειοψηφούντος συνιδιοκτήτη του χώρου) να διαχωριστούν σε ορατά και διάσπαρτα (οι 2.900 τόνοι που στάλθηκαν στο εξωτερικό μετά από 10 χρόνια) και σε πιθανά επιβαρυμένα χώματα, για τα οποία προτεινόταν υγειονομική ταφή σε μέρος του οικοπέδου, είχε τα χειρότερα αποτελέσματα:
- Πρώτον, το πολύ επικίνδυνο υλικό, που υπήρχε σε μορφή αναπνεύσιμων ινών σε σχισμένους σάκους, διεσπάρη εν πολλοίς από τον άνεμο, εις βάρος της δημόσιας υγείας, αυτή την δεκαετία της αναμονής για την εφαρμογή της ανεδαφικής αυτής απόφασης.
- Δεύτερον, όπως προείπαμε, αγνοούντα τον κίνδυνο άτομα λεηλάτησαν το χώρο, εκτιθέμενα σε άμεσο κίνδυνο.
- Τρίτον, ένα μεγάλο, επίπεδο, παραθαλάσσιο βιομηχανικό ακίνητο παρέμεινε αναξιοποίητο.
Ο λόγος που αρχές απέρριψαν τη ρεαλιστική πρόταση της Εθνικής Τραπέζης για λύση με βάση τον διαχωρισμό των αποβλήτων, που ήδη γίνεται πράξη, ήταν η αποφυγή του να ΟΝΟΜΑΣΤΕΙ Χώρος Υειονομικής Ταφής Επικινδύνων Αποβλήτων, ένα μέρος του οικοπέδου. Ευθυνοφοβία δηλαδή, και «πάρτε το απ’ την αυλή μου». Το αποτέλεσμα ήταν το χειρότερο δυνατό για τη δημόσια υγεία: ο άνεμος διέσπειρε όσες ίνες αφέθηκαν στο έλεός του, πράγμα που ήταν το κατεξοχήν πρόβλημα που έπρεπε άμεσα (σε μήνες, όχι χρόνια) να αντιμετωπιστεί, οι λεηλάτες ολοκλήρωσαν το έργο του, το οικόπεδο παρέμεινε «βιομηχανικό κουφάρι».
Επομένως, ή η Περιφέρεια με τους ισχυρισμούς περί «πλήρους» επίλυσης εννοεί ότι δεν κάνουμε κάτι άλλο, τα θαμμένα παραμένουν θαμμένα και προχωρούμε σε νέα χρήση του χώρου, ή θέλει να αγνοεί το πρόβλημα των δεκάδων χιλιάδων τόνων πιθανά επιβαρυμένων χωμάτων. Είναι ξεκάθαρο ότι αυτά ΔΕΝ υπάρχει περίπτωση να πάνε στο εξωτερικό, και φυσικά δεν υπάρχει ούτε λόγος να γίνει αυτό. Η άλλη προφανής και απλή λύση είναι αυτή της υγειονομικής ταφής τους σε τμήμα (μικρότερο του ενός πέμπτου) του οικοπέδου, με ειδική άδεια μόνο για αυτά, και στη συνέχεια δενδροφύτευσή του. Αναμένουμε από την Εθνική Τράπεζα νέα μελέτη διαχείρισής τους και από τις αρχές (Περιφέρεια και Αποκεντρωμένη Διοίκηση) ρεαλισμό και ταχύτητα αποφάσεων αυτή τη φορά.
Επειδή έχει διαχρονική αξία για την κατανόηση του προβλήματος, παραθέτουμε παρακάτω χαρακτηριστικά τμήματα από την ανακοίνωση του Συνδέσμου Περιβαλλοντικών Οργανώσεων του Δεκεμβρίου του 2017, η οποία ζητούσε την σημερινή εξέλιξη, αλλά και την ρεαλιστική επίλυση του συνολικού προβλήματος:
Ο Σύνδεσμος Περιβαλλοντικών Οργανώσεων της Ευρύτερης Περιοχής της Πάτρας ζητεί από κάθε αρμόδια αρχή, περιλαμβανομένου του Υπουργείου Περιβάλλοντος, την ΑΜΕΣΗ ανάληψη πρωτοβουλιών και τη δρομολόγηση νόμιμης, αλλά και ρεαλιστικά εφαρμόσιμης λύσης του σοβαρού προβλήματος Δημόσιας Υγείας και περιβάλλοντος, που συνιστά η εγκαταλελειμμένη πρώην ΑΜΙΑΝΤΙΤ….
Οι αρχές οφείλουν αξιοποιώντας κάθε νόμιμο μέσο (τη διάκριση διάσπαρτων ορατών και μη αποβλήτων) να υποχρεώσουν ΑΜΕΣΑ την πλευρά των ιδιοκτητών να ξεκινήσει από τα πρώτα, και με το εκτιμώμενο στα λογικά επίπεδα των 2-3 εκατομμυρίων ευρώ κόστος να τα στείλει χωρίς καμιά καθυστέρηση στο εξωτερικό για διαχείριση. Παράλληλα όμως, οφείλουν να διευκολύνουν ρεαλιστικά την ολοκλήρωση της λύσης, παρέχοντας την άδεια στην πλευρά των ιδιοκτητών να προχωρήσει σε υγειονομική ταφή σε τμήμα της οικοπέδου των 135 στρεμμάτων των μικρής ή απλώς πιθανής επικινδυνότητας ποσοτήτων των ρυπασμένων χωμάτων, με υποχρέωση άμεσης δεντροφύτευσης του χώρου αμέσως με τη λήξη των εργασιών αυτών. Η πλευρά των ιδιοκτητών (και ιδίως η Εθνική Τράπεζα) καιρός είναι να αναλάβει πλήρως την κοινωνική της ευθύνη….
Γιώργος Κανέλλης
Περί Αμιάντου
Ο Αμίαντος είναι ένα φυσικό ορυκτό άλας, της ομάδας του πυριτικού οξέος με τις βάσεις ασβεστίου και κυρίως μαγνησίου. Δεν είναι ραδιενεργός ούτε φέρει ή προξενεί μολυσματική ασθένεια. Κατά την επεξεργασία του, η εισπνεόμενη σκόνη προκαλεί ίνωση των πνευμόνων με χαρακτηριστικά συμπτώματα την δύσπνοια, τον βήχα, ακόμα και πνευμονικά εμφυσήματα.
Έχει πολλές χρήσιμες ιδιότητες και χρησιμοποιείται για ύφανση, μονωτικά καλύμματα, στη χαρτοβιομηχανία, την τσιμεντοβιομηχανία κ.α. Μείγμα κονιάματος τσιμέντου και αμιάντου χρησιμοποιείται για επικαλύψεις, κατασκευή πλακών, σωλήνων κλπ. Οι ίνες του αμιάντου εδώ λειτουργούν, όπως ο σιδηρούς οπλισμός, σε αντίστοιχες κατασκευές.
Τώρα, γιατί τα φύλλα από αμιαντοτσιμέντο, που κάλυπταν τις αποθήκες (υπόστεγα) του λιμένα της Πάτρας στάλθηκαν στην Γερμανία (ως επικίνδυνο υλικό), ας βρεθεί κάποιος να μας πληροφορήσει. Και σήμερα ακόμα, εάν βρεθεί κάποια στέγη σε αποθήκη ή σε σπίτι με φύλα αμοιαντοτσιμέντου, γίνονται ενέργειες για την εξαφάνισή του, στέλνοντάς τα στην Γερμανία!!!
Πάτρα, 31-12-2021
Ηλίας Ντρες – Δασολόγος