Σχέδιο Διαχείρισης για το δάσος κουκουναριάς Στροφυλιάς

Στην Ημερίδα παρουσιάστηκε πρόταση Διαχειριστικού Σχεδίου που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE-Φύση «Προστασία και Διαχείριση Κοτυχίου – Στροφυλιάς» (LIFE2002NAT/GR/8491) το οποίο υλοποιείται από την Τ.Ε.Δ.Κ. Νομού Αχαΐας, συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αχαΐας, την Τ.Ε.Δ.Κ. Νομού Ηλείας και ολοκληρώνεται τον Δεκέμβριο του 2006.

Ο Δρ. Π. Γκανάτσας, Λέκτορας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, παρουσίασε αναλυτικά την «Οικολογική κατάσταση του δάσους κουκουναριάς στην περιοχή της Στροφυλιάς», το οποίο αποτελεί σπάνιο οικοσύστημα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Σύμφωνα με την Οδηγία 92/43 της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο οικότοπος κουκουναριάς πάνω σε αμμόλοφους, όπως ακριβώς παρουσιάζεται στην περιοχή της Στροφυλιάς, έχει χαρακτηριστεί ως οικότοπος προτεραιότητας. Εντούτοις, το δάσος κουκουναριάς στην περιοχή συρρικνώνεται καθώς παρατηρείται έλλειψη φυσικής αναγέννησης του συγκεκριμένου είδους πεύκου, πρόβλημα που έχει καταγραφεί από το 1954. Σύμφωνα με την ανάλυση των στοιχείων που συγκεντρώθηκαν, οι κύριες αιτίες του προβλήματος είναι δύο:
1. η έλλειψη κατάλληλης διαχείρισης των συστάδων κουκουναριάς που έχει ως αποτέλεσμα την μειωμένη ζωτικότητα τους, και
2. η ανεξέλεγκτη υπερβόσκηση, ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες, που προκαλεί συμπίεση του εδάφους και καταστροφή των μόλις φυτρωμένων σπόρων.
Για την παρακολούθηση της φυσικής αναγέννησης της κουκουναριάς και την περιγραφή των κατάλληλων δασοκομικών χειρισμών για την ενίσχυση της, επιλέχθηκαν και περιφράχθηκαν 20 πιλοτικές επιφάνειες στο δάσος της Στροφυλιάς όπου και εφαρμόστηκαν συγκεκριμένοι δασοκομικοί χειρισμοί, στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE-Φύση και με την επίβλεψη του οικείου Δασαρχείου.

Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από την παρακολούθηση της παραπάνω δράσης, χρησιμοποιήθηκαν ώστε να συνταχθεί το «Διαχειριστικό Σχέδιο για την Αποκατάσταση του Οικότοπου Προτεραιότητας “Δάσος Κουκουναριάς” στην περιοχή Στροφυλιά-Κοτύχι», το οποίο παρουσίασε στη συνέχεια ο Δρ. Α. Μαντζαβέλας, Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος. Σύμφωνα με παλαιότερες μελέτες, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1950, η επιφάνεια που κατελάμβαναν οι συστάδες κουκουναριάς στις δασοσκεπείς εκτάσεις της Στροφυλιάς ήταν 40,6%, περίπου όση και η επιφάνεια που κατελάμβαναν οι συστάδες της πλέον κοινής, χαλεπίου πεύκης (45,9%). Η κατάσταση όμως αλλάζει σταδιακά, και το 2003 οι συστάδες κουκουναριάς εμφανίζονται με ποσοστό κάλυψης μικρότερο του 20%. Το Διαχειριστικό Σχέδιο που παρουσιάστηκε, αποτελεί ουσιαστικά ένα εργαλείο για τις αρμόδιες αρχές, στο οποίο προτείνονται συγκεκριμένοι δασοκομικοί χειρισμοί με σκοπό την αποκατάσταση του οικότοπου προτεραιότητας της κουκουναριάς. Ο Δρ. Μαντζαβέλας τόνισε πως για να εξασφαλισθεί η επιτυχία των προτεινόμενων μέτρων απαιτείται επιπλέον η ολοκληρωμένη διαχείριση του δάσους μέσω μίας ενιαίας Μελέτης Προστασίας και Διαχείρισης του δάσους Στροφυλιάς, η οποία θα αφορά στην συνολική έκταση που καταλαμβάνει το δάσος, θα εγκριθεί αρμοδίως και θα εφαρμοστεί στην περιοχή, καθώς επίσης και ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Πρόληψης και Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών.

Την ημερίδα χαιρέτισαν ο Δήμαρχος Λαρίσου κ. Κ. Καλαϊτζής, ο Πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Υγροτόπων Κοτυχίου-Στροφυλιάς κ. Δ. Κατσαρός, ο Δασάρχης Πατρών κ. Χ. Τσακανίκας, ο Αντιπρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Υγροτόπων Κοτυχίου-Στροφυλιάς κ. Π. Λαϊνάς και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών, απελθών Πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης, κ. Δ. Τζανουδάκης. Παρευρέθησαν επίσης η κα Γ. Βαλαώρα εκ μέρους της Εξωτερικής Ομάδας Παρακολούθησης της Ε.Ε., ο Επιθεωρητής Δασών Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας κ. Δ. Δρόσος, εκπρόσωποι των Δασαρχείων Αμαλιάδας και Πατρών, εκπρόσωποι των Δήμων Λαρίσου και Λεχαινών, εκπρόσωπος της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Λεχαινών, εκπρόσωπος της Πολεοδομίας κ. Αχαΐας, οι Υπεύθυνοι Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Νομού Αχαΐας, μέλη της επιστημονικής κοινότητας του Πανεπιστημίου Πατρών, ο κ. Η. Ντρες, Δασολόγος ως εκπρόσωπος της Οικολογικής Κίνησης Πάτρας, επιστημονικός συνεργάτης της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Πελοποννήσου και πολλοί ενδιαφερόμενοι πολίτες.