Τεράστια επιτυχία από πλευράς συμμετοχής κόσμου γνώρισε το πρώτο Helmos Mountain Festival στο χιονοδρομικό κέντρο Καλαβρύτων το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος. Διαφημίστηκε ως «Η απόλυτη εμπειρία για τους λάτρεις των ορέων και της μουσικής» και έδωσε τη δυνατότητα σε πάνω από 12.000 επισκέπτες να απολαύσουν την ορεινή φύση του Χελμού, τις συναυλίες γνωστών καλλιτεχνών και να τονώσουν οικονομικά την πόλη και την ευρύτερη περιοχή των Καλαβρύτων.
Υπάρχει όμως και η πλευρά της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης από μια τέτοια δραστηριότητα σε ένα Εθνικό Πάρκο (Χελμού Βουραϊκού), που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη για το μέλλον, όχι στην κατεύθυνση της απαγόρευσης, αλλά της επιβολής όρων και περιορισμών.
Μια πρώτη απόπειρα προβληματισμού και διαλόγου άνοιξε με ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα ο πρώην Περιφερειακός Σύμβουλος Δυτικής Ελλάδας και μέλος της Ορνιθολογικής Εταιρίας Κώστας Παπακωνσταντίνου. Αναφερόμενος στην φέρουσα ικανότητα της περιοχής ο κ. Παπακωνσταντίνου αναφέρει:
«carrying capacity: είναι η ελάχιστη προϋπόθεση, αν είναι να μιλήσουμε για επανάληψη της πρωτοφανούς εκδήλωσης Helmos Mountain Festival στα 1700 μέτρα στην καρδιά του Εθνικού Πάρκου και ενός από τα «θερμά σημεία» (hotspots) ενδημισμού για την βιοποικιλότητα της Ευρώπης. Διότι με τέτοιο τζίρο (πιθανότατα επταψήφιο νούμερο), το να πει κάποιος το αυτονόητο – ότι σε κανένα Εθνικό Πάρκο κράτους, όπου τηρούνται οι νόμοι, δεν θα επιτρεπόταν κάτι τέτοιο – ίσως είναι δύσκολο.
Σίγουρα θα υπάρξουν τεράστιες πιέσεις για επανάληψη και μίμηση αυτού του event. Οφείλουμε ψύχραιμα και με τεκμηρίωση να στηρίξουμε τον ΟΦΥΠΕΚΑ και τις Μονάδες Διαχείρισης, προκειμένου να επιβάλλουν σαφείς όρους και περιορισμούς κάθε φορά και ανάλογα με την περιοχή. Διότι – να το ξεκαθαρίσουμε αυτό – σε τέτοια κλίμακα και σε αυτή την εποχή (κορύφωση της άνοιξης εκεί πάνω) δεν πρέπει να επαναληφθεί.
Δεν είναι τυχαίοι οι οργανωτές. Ήταν σπουδαία εκδήλωση και, φυσικά, σπουδαίοι οι καλλιτέχνες. Όπως πολλά πράγματα είναι θετικά, αν αγνοήσεις το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Μάλλον ούτε οι ίδιοι οι οργανωτές περίμεναν κάτι τόσο μεγάλο και δεν χρειάζεται να κατηγορήσουμε κάποιον αυτή τη στιγμή.
Συνοπτικά: Οι συναυλίες ήταν πάνω στο πάρκινγκ του χιονοδρομικού, άρα δεν κατέλαβαν χώρο, όμως τα χιλιάδες αυτοκίνητα κάλυψαν πολύ μεγαλύτερη έκταση από ό,τι προβλεπόταν στο σχέδιο του φεστιβάλ και πολλά ήταν πάνω στα λιβάδια του Ξερόκαμπου, ιδίως γύρω από τον χωματόδρομο «εξόδου» από το πάρκινγκ.
Η ένταση της μουσικής και των φωτών ήταν αδιανόητα για περιοχή Προστασίας της Φύσης σε φάση κορύφωσης της αναπαραγωγής. Χειρότερο ίσως από όλα ήταν το κάμπινγκ, το οποίο επεκτάθηκε σε ευρύτερες εκτάσεις από ό,τι φαίνεται στο σχέδιο του φεστιβάλ. Αλλά και αυτός ο «χαμός» στα προβλεπόμενα μέρη ήταν απαράδεκτος για περιοχή όπου απαγορεύεται η κατασκήνωση.
Ακόμη και οι διάφορες εναλλακτικές εκδηλώσεις στη φύση θέλουν όριο, ειδικά αυτή την εποχή, αλλά ομολογώ ότι δεν διαμορφώσαμε άποψη για αυτές. Χρειάζεται ηρεμία, αποφυγή υψηλών τόνων, τεκμηρίωση, αλλά και σαφής αντίλογος στις διθυραμβικές κριτικές για το «ελληνικό γούντστοκ».
Στα θετικά: η ωραιότατη εκδήλωση την τέταρτη μέρα μέσα στα Καλάβρυτα έδειξε ότι μπορούν όλα να γίνουν πολύ καλά και μαζικά εκτός Εθνικού Πάρκου».
Την παραπάνω ανάρτηση σχολίασε η υπεύθυνη της Τοπικής Μονάδας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Χελμού–Βουραϊκού και Προστατευόμενων Περιοχών Βόρειας Πελοποννήσου κ. Ελένη Κουμούτσου.
«Παρόλο που δεν υπήρξε σχετικό αίτημα και δε ζητήθηκε εγγράφως γνώμη από τις Υπηρεσίες, η Μονάδα Διαχείρισης (ΜΔ) του ΟΦΥΠΕΚΑ έστειλε επιστολή στους διοργανωτές ενημερώνοντας για το καθεστώς προστασίας και θέτοντας περιορισμούς για τις σημαντικές περιοχές του Χελμού για τη βιοποικιλότητα και ιδίως για τις εκτός εγκαταστάσεων του χιονοδρομικού κέντρου Καλαβρύτων
Επιπλέον, η ΜΔ προχώρησε σε προσωρινές περιφράξεις των θέσεων και σε τοποθέτηση ενημερωτικών και απαγορευτικών πινακίδων. Το προσωπικό ήταν σε περιπολίες όλο το 24ωρο όλο το 3ήμερο, για ενημέρωση του κόσμου. Υπήρξε επίσης συγκεκριμένη δράση ενημέρωσης για τη σημαντικότητα της περιοχής, τόσο για τη βιοποικιλότητα, όσο και για τη γεωποικιλότητα, καθώς και την ανάγκη προστασίας της.
Το πρωτοφανές φετινό, για την πίεση που δέχθηκαν τα οικοσυστήματα, θα αποτελέσει οδηγό για τα επόμενα. Τέλος, θα προχωρήσουμε άμεσα, τόσο σε μελέτη φέρουσας ικανότητας, όσο και σε σχέδιο διαχείρισης επισκεπτών για τη συγκεκριμένη περιοχή».
Είμαστε βέβαιοι πως οι φορείς της περιοχής θα διαφυλάξουν στο μέλλον τις οικολογικές αξίες του Εθνικού Πάρκου και δεν θα τις θυσιάσουν στο βωμό του πρόσκαιρου κέρδους.