Η Οικολογική Κίνηση Πάτρας στις 9 Φεβρουαρίου έστειλε στον Δήμο και την Διεύθυνση περιβάλλοντος της Περιφέρειας μια αναφορά σχετικά με επιχωματώσεις σε εδαφικά τμήματα δίπλα στο Έλος της Αγυιάς, πίσω από το τελευταίο από τα βενζινάδικα της οδού Κανελλοπούλου, περιλαμβανόμενα όμως στην Περιοχή Ειδικής Προστασίας 5 του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου της πόλης. Επισημαίναμε ότι, ασχέτως καθεστώτος ιδιοκτησίας, οι επιχωματώσεις αποτελούσαν πιθανό κίνδυνο για αναβλύσεις υδάτων που τροφοδοτούν τον όλο βιότοπο του ¨Ελους, αποτελώντας τη βάση της ζωής που στηρίζει.
Οι Υπηρεσίες της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Πρασίνου του Δήμου προχώρησαν σε αυτοψίες και διαπίστωσαν ότι οι επιχωματώσεις είναι αυθαίρετες και εξέδωσαν Εκθέσεις αυθαιρέτου προς έξη πρόσωπα, κοινοποιώντας τες και στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα, ώστε οι φερόμενοι ως ιδιοκτήτες να υποχρεωθούν να προβούν σε αποκατάσταση.
Πέραν των εκθέσεων αυθαιρέτου όμως η παραπάνω Διεύθυνση του Δήμου προχώρησε και στην έκδοση ενός ακόμη σημαντικού εγγράφου με το οποίο τεκμηριώνει επιστημονικά και νομικά την υποχρέωση της αποκατάστασης του χώρου με την απομάκρυνση των μπάζων.
Επειδή το έγγραφο αυτό, που υπογράφεται από τους υπηρεσιακούς παράγοντες αλλά και τον αρμόδιο αντιδήμαρχο κ. Τάκη Πετρόπουλο, ορθά διέπεται από την οπτική και το πνεύμα της περιβαλλοντικής και όχι μόνον πολεοδομικής προσέγγισης θεμάτων αυτού του χαρακτήρα, εντός του Γεν. Πολεοδομικού Σχεδίου, κάτι που αποτελεί μόνιμο αίτημα της Οικολογικής Κίνησης Πάτρας, δημοσιεύουμε το περιεχόμενό του παρακάτω.
Ελπίζουμε και σε ανάλογες περιπτώσεις να πρυτανεύει η ίδια προσέγγιση ώστε αποτελεσματικά να προστατευθούν οι περιοχές Ειδικής Προστασίας που χαρτογραφούνται στο Γ.Π.Σ. της Πάτρας και ορίζονται τα μέτρα της ορθής τους διατήρησης.
Το περιεχόμενο του εγγράφου είναι το παρακάτω:
Θέμα: «Διαβίβαση Έκθεσης Αυτοψίας»
Σχετ.:
- To με αρ.πρωτ.1018/30/31-α΄/21-02-2025 έγγραφο του Α΄ Αστ. Τμήματος Πατρών.
- Το με αρ.πρωτ. 367/09-02-2024 έγγραφο της «ΕΝΑΙΘΡΙΑ –ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΠΑΤΡΑΣ».
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω σχετικά έγγραφα με τα οποία καταγγέλλεται εναπόθεση
οικοδομικών χωματουργικών υλικών σε χώρους παρακείμενους της οδού Κανελλοπούλου, στο βορειοανατολικό τμήμα του πρατηρίου υγρών καυσίμων AEGEAN, η υπηρεσία μας μετέβη επιτόπου και διενέργησε αυτοψία με τους υπαλλήλους Κων/νο Κωνσταντακόπουλο-ΠΕ Περιβαλλοντολόγο και Νικόλαο Βλασταράκη-ΠΕ Δασολόγο.
Από την αυτοψία διαπιστώθηκε ότι έχει γίνει εκτεταμένη επιχωμάτωση σε ύψος που
υπερβαίνει τα 2, 5 m με υλικά εκσκαφών αλλά και υλικά κατεδαφίσεων σε ιδιοκτησίες οι οποίες βρίσκονται σε περιοχή εκτός σχεδίου πόλεως, εντός Γ.Π.Σ. Πάτρας, εν μέρει εντός περιοχής Π.Ε.Π. 5 και εν μέρει εντός ΖΕΑ 6.
Οι εκτάσεις στις οποίες έχουν γίνει οι επιχωματώσεις είναι προφανές ότι ανεξάρτητα από το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς αποτελούν προέκταση του υγροβιότοπου (καλαμώνα) του Έλους Αγυιάς και βρίσκονται σε στενή συνάφεια με τον οικότοπο.
Είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη ότι το έλος της Αγυιάς Πατρών είναι ένα παράκτιο
(παραθαλάσσιο) υδάτινο οικοσύστημα που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του νομού Αχαΐας και αποτελεί το βορειοανατολικό τμήμα της πόλης της Πάτρας. Στο οικοσύστημα αυτό παίζει καθοριστικό ρόλο το υδάτινο στοιχείο, επηρεάζοντάς το, τόσο από την πλευρά της ξηράς, όσο και από την πλευρά της θάλασσας. Ο συγκεκριμένος βιότοπος – υγρότοπος έχει καταγραφεί ως αξιοσημείωτος υγρότοπος, από το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων (ΕΚΒΥ-Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή “Site code : EL63200600 Site name : Παράκτιο Έλος Αγυιάς” ) και όπως όλοι οι υγροβιότοποι προστατεύεται από την Οδηγία του Συμβουλίου 92/43/ΕΟΚ της 21ης Μαΐου 1992 – Οδηγία Οικοτόπων (Council Directive 92/43/EEC of 21 May 1992). Δήμος Πατρέων Αρ.Πρ. : 57286 Ημ. Πρ. : 01/04/2025
Οι υγρότοποι όπως και το Έλος Αγυιάς είναι από τα οικοσυστήματα τα οποία έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες επιπτώσεις λόγω της Κλιματικής Αλλαγής με συνεπαγόμενη κύρια τη μεταβολή λειτουργίας των υδρολογικών συστημάτων του. Ειδικότερα το Έλος Αγυιάς Πατρών συγκεντρώνει τα ρέοντα ύδατα της ευρύτερης λεκάνης (δυο ρεμάτων, Συχαινών και Βούντενης), τα οποία συγκεντρώνουν τα νερά από τη λοφώδη και ημιορεινή περιοχή δυτικά του όρους Παναχαϊκού, δημιουργώντας έτσι έναν υδάτινο φραγμό ανάμεσα στη θάλασσα και τη ζώνη των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Συμπερασματικά θεωρούμε ότι οι επιχωματώσεις αυτές θα οδηγήσουν σε υποβάθμιση των οικολογικών συνθηκών της περιοχής του Έλους Αγυιάς. Πιθανόν να προκαλέσουν μείωση της στάθμης του υπόγειου υδροφορέα, με επιπτώσεις στη τροφοδοσία της λεκάνης του Έλους σε νερό.
Παράλληλα, θα μειωθούν τα φερτά και τα θρεπτικά στοιχεία που καταλήγουν στον υγρότοπο δίνοντας ζωή στο πολύτιμο οικοσύστημά του. Αυτό πιθανότατα θα επηρεάσει αρνητικά την ανθεκτικότητα του οικοσυστήματος και τον θετικό του ρόλου στις παράκτιες περιβαλλοντικές διεργασίες. Παράλληλα εκτιμούμε επίσης ότι θα ενταθούν οι πιέσεις στα χλωριδικά στοιχεία, την πανίδα της περιοχής και γενικότερα στους φυσικούς πόρους.
Συνεπώς για τη αποκατάσταση του εν’ λόγω χώρου είναι αναγκαία η απομάκρυνση των
επιχωματώσεων και η επαναφορά του χώρου στην πρότερη κατάσταση.
Οι Συντάξαντες
Κων/νος Κωνσταντακόπουλος ΠΕ Περιβαλλοντολόγος
Χρήστος Κωτσόπουλος ΠΕ Περιβαλλοντολόγος
Αγγελική Αγγελοπούλου ΤΕ Μηχανικών
Νικόλαος Βλασταράκης ΠΕ Δασολόγος
Γ.Κ.